Azkoititik kilometro gutxitara, Urola ibaiaren ondoan, Urretxuko norabiderantz berarekin muga eginez, Aizpurutxoko auzoa dago. Bertan bi jatetxe, eliza bat eta Herri-Eskola zaharren azpian eskuz jokatzeko -19 x 6 metro neurriko- pilotaleku txiki bat daude. Frontoi honetan bertan kokatzen da, Iñaki Beitiaren omenezko mendi-martxaren anoa-postuetako bat, eta Aizpurutxo da Iñaki Beitia jaio zeneko herria, Iñaki baita martxa honetan omentzen eta gogoratzen dugun euskaltzale eta mendizalea.

Eskaintzen dizkigun testigantza gehienak berriki eraikitakoak dira, eta ibaian zehar azaltzen diren gune hidroelektrikoak dira aipagarrienak. Hauek aspaldiko errota hidrauliko eta burdinolen ondorengoak dira. San Agustin eliza XX. mende hasierakoa da, inguruari darion berri-usaina indartuaz; modernotasun honekin loturiko beste ezaugarrietako batzuk, bertatik pasa den trenbidea (Urola bailarako trenak erabili zuena) eta errepide bidezko garraioa dira.

Aizpurutxok eskaintzen dituen berezitasunetako bat, Gipuzkoako beste hainbatekin herrirekin gertatzen den bezala, hiru udal barrutietan banaturik dagoela da, Azkoitiarekin, Antzuolarekin eta Bergararekin hain zuzen. Bere biztanleek dioten moduan, eraikinetako bat, bi herrien arteko mugan kokaturik dago.

Erromeri tokia, Aizpurutxo ere bertan ospatzen ziren festa zahar eta erromeria herrikoiei oso loturik bizi izan den auzoa da, hona etortzen baitziren, inguruko herrietako hainbat eta hainbat lagun festa-giroaren bila. Bere jaiak, abuztuaren 28an, San Agustin egunaren inguruetan egiten dira.

Adibide bezala, hemen jarri nahi dugu Iñaki Beitiak Aizpurutxorentzako idatzi zuen trikiti abestia.

http://www.bergara.net eta beste iturriak.

Gerra Zibila amaitu ostean, Aizpurutxon ere Erromeriak antolatzen hasi ziren. Baina, garaiko gobernante berrientzako ez omen zen zuzena bertan dantzatzen zen "agarraua", ezta ere errepide erdian dantzatzea edo eta, 3 udalerriz osaturik dagoenez (Azkoitia, Bergara eta Antzuola), Bergaran egiterik zegoela, Azkoitiko tartean debekaturik zegoen bitartean. Azkenean, debekuaren ostean, gazte guztiak Azkoitira edo Zumarragara igotzen ziren, bertan dantzatzerik ez zegoelako.

Txertatutako PDF dokumentuak, garaiko 3 agiri ofizial eskaneaturik ditu.

Testua prestatzen ari gara.

Testua prestatzen ari gara.

Testua prestatzen ari gara.

Testua prestatzen ari gara.

Urretxu-Zumarraga-Legazpi arteko bidegorria.

2009an Goierriko Hitzan irtendako berri batek dio Urretxu-Zumarraga eta Legazpi arteko bidegorria Goierri eskualdean gehien erabilitakoa dela. 282.000 erabiltzaile izan zituen 2008an, eta eguneko 776 txirrindularik erabili zuten horren ibilbidea. Txirrindulariak erabiltzaileen %16 izan ziren bide horretan. Ikerketan azaldu dutenez inguruetako lantokietako langile "ugarik" erabiltzen dute bide hori, eta diotenez baita ikasle "askok" ere. Asteburuetan oinezkoen kopurua %20 jaisten da, eta txirrindulariena, aldiz, %12 igo. Abuztuan nabarmen jaitsi zen bidegorria erabili zutenen kopurua.

"Noizbehinka" txirrindularien eta oinezkoen artean ika-mikak sortzen direla ere jaso dute ikerketan. Baina, hala eta guztiz, oinezkoen eta txirrindularien artean "elkarrekiko errespetua eta bizikidetza" izaten dela azpimarratu dute.

Urretxu-Zumarraga eta Azkoitia arteko bidegorria.

Zumarragatik Azkoitira arteko bidegorria eskualdean dagoen luzeena da. 12 kilometro da luzean, eta 111.000 pertsona ibili ziren iaz uneren batean, eguneko 304 bataz beste. Txirrindulariak erabiltzaileen %20ra iristen dira bide horretan. Aizpurutxoko bidegorriak Legazpikoak baino erabiltzaile gutxiago izatearen arrazoiak luzera, kirolerako eta aisialdirako duen izaera, eta bide horretan topa daitezkeen argiztatu gabeko tunelak dira, ikerketan esaten dutenez.

Asteburuetan oinezkoen kopurua igo egiten da, baita txirrindulariena ere. Bizikletarien kantitatea hirukoiztu egiten da aste egunetatik, erabiltzaileen laurdena baino gehiago izatera iritsiz. Egun konkretuetan kopuruak nabarmen gora egiten du, kirol txapelketak ospatzen direnean adibidez. Arazoak ekiditeko neurriak hartzea aurreikusten ari dira.

Jatorrizko iturria eta informazio gehiago: Goierriko Hitzan

Testua prestatzen ari gara.

Itzultzeko testua.

El ferrocarril del Deba era un ramal de la línea principal Durango-Zumarraga que discurría entre las provincias de Bizkaia y Gipuzkoa. Recorría la parte alta del valle del Deba, atravesaba el puerto de Descarga llegando a Zumarraga. La estación de Maltzaga, barrio de Eibar, está en la desembocadura del río Ego, cuyo valle se inserta en la comarca vizcaína del Duranguesado con el río Deva.

Fue inaugurado en 1889 y contaba con 22,7 km. El tramo fue ejecutado por la "Compañía del Ferrocarril de Durango a Zumarraga". Esta compañía formó Ferrocarriles Vascongados mediante la fusión con otras en 1906. La estación de Maltzaga se comenzó a construir en 1885 y se inauguró en 1887. Una vez formada la compañía de Ferrocarriles Vascongados y concluida la línea Bilbo-Donostia, este tramo se consideró un ramal de la línea principal.

El trazado de esta línea ferroviaria era complicado. Para salvar el puerto de Descarga tenía grandes pendientes y curvas con radios de hasta 60 m. Fue electrificado en 1919 y se clausuró definitivamente el 1 de marzo de 1975, justificando su cierre por falta de demanda.

En la estación de Maltzaga enlazaba con la línea de Ferrocarriles Vascongados Bilbao-San Sebastián (esta línea está todavía en explotación dependiendo de la compañía ferroviaria Euskotren). En la estación de Zumarraga enlazaba con la línea de vía ancha Ferrocarril del Norte que une Madrid con Irun (actualmente dependiente de RENFE) y el Ferrocarril del Urola, que unía Zumarraga con Zumaia. En la estación intermedia de Mekolalde, Bergara, enlazaba con la línea Lizarra-Bergara del ferrocarril Vasco-Navarro.

Fuente: Wikipedia.

Testua prestatzen ari gara.